Bekende gebouwen in België: 10 Belforten om te bezoeken

Er zijn elf UNESCO Werelderfgoedsites in België. Als dat je verrast, zal je nog meer verrast zijn wanneer je leest dat het eigenlijke aantal Werelderfgoedsites over de 50 gaat. Dat komt doordat de dertien Vlaamse begijnhoven als een enkele Werelderfgoedsite worden geteld.

Hetzelfde geldt voor de 32 (!) Belgische belforten. Hoewel ze zich in 32 verschillende steden bevinden, worden de belforten beschouwd als een enkele UNESCO Werelderfgoedsite, officieel gekend als de “Belforten van België en Frankrijk”.

Belforten komen uitsluitend voor in de Noord-Europese region van België, Noord-Frankrijk en zuidelijk Nederland. In tegenstelling tot, bijvoorbeeld, Engeland, Duitsland en Italië, kozen middeleeuwse steden in deze regio ervoor eerder belforten te bouwen dan stadhuizen. De belforten werden een machtssymbool van autonome steden, hun voorspoed en hun economische invloed.

In tegenstelling tot stadhuizen, hadden belforten verschillende functies. Ze dienden als zetel van de stadsraad, maar ook als gevangenis, bewaarplaats voor stadscharters en schatten, als wachttoren en als de plaats waar de stadsklokken geluid werden.

In het algemeen kan je stellen dat het stadsgezicht van een oude Belgische stad drie torens kende: de vesting, waar de heer woonde; de klokkentoren, symbool van de kerk; en het belfort, symbool van de plaatselijke macht. Soms was de klokkentoren van de kerk ook het belfort van de stad, zoals je zal zien in enkele voorbeelden hieronder.

De volgende lijst van UNESCO Werelderfgoedsites in België bevat niet enkel belforten, maar ook een aantal kerktorens die, naast een belangrijke religieuze functie, ook de functie van alarm- of wachttoren vervulden.

 

10 indrukwekkende UNESCO Werelderfgoedbelforten in België

1. Belfort en markthal van Brugge

Het Belfort van Brugge is het meest opvallende gebouw van de stad. Het domineert het middeleeuwse stadsplein, dat het hart vormt van het historische centrum van Brugge, dat zelf ook een UNESCO Werelderfgoedsite is.

Het 83 meter-hoge Belfort werd gebruikt als wachttoren om gevaren als stormen, branden en zelfs vijanden te zien aankomen. Nu kan je, als je een kaartje koopt, de 366 treden naar de top van de toren beklimmen en er van een fantastisch uitzicht over de stad genieten. Het Belfort is elke dag van de week open van 9u.30 tot 17u.

 

2. Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, Antwerpen

Technisch gezien is de O.L.V.-Kathedraal geen Belfort, maar een kerktoren die ook als wachttoren diende. Het is een van de bekendste bezienswaardigheden in Antwerpen. De kerk werd echter nooit afgemaakt.

Haar oorspronkelijke ontwerp bevatte twee torens, maar slechts een ervan werd vervolledigd. Desalniettemin is die ene toren, 123 meter hoog, nog steeds de hoogste kerktoren van de BeNeLux. Binnen in de kerk kunnen bezoekers schilderijen bewonderen van de wereldberoemde barokschilder Pieter-Paul Rubens, die in Antwerpen leefde.

 

3. Belfort en Lakenhallen van Ieper

In de Middeleeuwen waren de Lakenhallen van Ieper een van de grootste commerciële gebouwen ter wereld, met ruimte voor het verkopen en distribueren van lakens en stoffen – lakens maken was een erg lucratieve zaak in Vlaanderen in die tijd.

Het gebouw werd neergezet in de 13e eeuw, maar volledig plat gebombardeerd tijdens Wereldoorlog I. Na de oorlog werd het gereconstrueerd en vandaag ziet het er exact zo uit als in de Middeleeuwen. Je vindt er nu het In Flanders Fields Museum dat exposeert rond de geschiedenis en horrorverhalen van de Eerste Wereldoorlog.

 

4. Schepenhuis en Belfort van Aalst

Het Schepenhuis in Aalst was vroeger een stadhuis en is een van de oudste overblijvende stadhuizen in België en Nederland, daterend van 1225. Het is een mooi versierd gebouw waarvan het uitzicht enkel nog verbeterd werd door de toevoeging van de belforttoren in 1460.

Deze combinatie domineert nu het stadsplein van Aalst, een tamelijk stille stad die tot leven komt in de dagen voor Aswoensdag, wanneer Aalst Carnaval plaats vindt. Dit driedaags evenement met parades, optochten, concerten en straatoptredens is volgens UNESCO een Meesterwerk van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid.

 

5. Belfort van Namen

Dit historische gebouw in het centrum van Namen werd gebouwd in de late 14e eeuw en maakte oorspronkelijk deel uit van de versterkte stadsomwallingen. Nadat de kerk van Namen, die ook als belfort diende, tijdens een strijd in 1745 tot de grond afgebrandde, werd deze toren het belfort van de stad. Ze waarschuwde de bewoners van Namen voor aankomend gevaar en bewaakt nog steeds een van de hoofdpoorten van de stad.

 

6. Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en stadstoren in Tongeren

De majestueuze klokkentoren van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek is 64 meter hoog en kijkt gemakkelijk boven de andere gebouwen in het stadscentrum van Tongeren uit. Deze massieve Gotische toren werd gebouwd in het midden van de 16e eeuw en is misschien wel een van de meest indrukwekkende bouwwerken in België.

Daarenboven hebben opgravingen onder de basiliek verschillende archeologische artefacten opgeduikt, terwijl de schatkist van het gebouw een van België's meest omvattende collecties religieuze kunst bevat.

 

7. Torens van de Sint-Pieterskerk in Leuven

Recht tegenover het Gotische stadhuis van Leuven staat een van de mooiste Gotische structuren ter wereld: de grote Sint-Pieterskerk. Ze werd gebouwd in 1505 en moest oorspronkelijk drie gigantische torens krijgen die 170 meter hoog zouden worden, waardoor het in die tijd het hoogste gebouw ter wereld zou zijn.

Omwille van verschillende redenen liet men deze ambities echter varen en nu is de centrale toren slechts ietsje hoger dan het dak van de kerk, terwijl de twee zijtorens ver van af zijn. Hoewel ze nooit werden af gemaakt, zijn de torens van de Sint-Pieterskerk toch geclassificeerd als UNESCO Werelderfgoed.

 

8. Sint-Romboutstoren in Mechelen

De Sint-Romboutskathedraal in Mechelen is de zetel van de Rooms-Katholieke Aartsbisschop  van België en dus de belangrijkste kerk in het land. De fenomenale Sint-Romboutstoren is 97 meter hoog en dient als kerktoren, belfort en archief.

Je moet 514 treden beklimmen om tot aan de top te geraken, een uitdaging die duizenden bezoekers ieder jaar aangaan. Zelfs figuren als Louis XV, Napoléon Bonaparte en enkele Belgische koningen en koninginen beklommen deze treden. Niet indrukwekkend genoeg? De toren telt ook nog eens 98 klokken.

 

9. Stadhuis en Belfort Lier

Het belfort en stadhuis van Lier staat trots in het midden van de hoofdplein van de stad. De belforttoren dateert van 1369 en is het enige dat overblijft van de oude lakenhal. Zoals ook in andere middeleeuwse steden in België het geval was, moest dit mooie belfort de economische automonie en invloed van de stad demonstreren.

Het stadhuis is veel jonger en werd in het midden van de 18e eeuw gebouwd. Het is een Rococo-gebouw waar je vandaag het stadhuis en het bezoekerscentrum vindt.

 

10. Belfort en Lakenhal van Gent

Het belfort van Gent werd gebouwd in 1313 en onderging verschillende wijzigingen tot 1913. Met 91 meter is het een van de hoogste belforten in België en een van de drie bekende torens van Gent.

Het belfort speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van de stad: het gaf de tijd aan, waarschuwde voor gevaren, diende als wachttoren en als opslaagplaats voor belangrijke documenten. De lakenhal, die aan het belfort gelegen is, was waar de handel in lakens plaats vond. Deze belangrijke economische activiteit maakte van Gent in de middeleeuwen een rijke stad.

(Sofie: Ik bezocht het Belfort van Gent!)
 

En in welke stad staat het oudste Belfort van België?

Het oudste Belfort van België? Dat is dat van Doornik! Het dateert van de 12e eeuw.
 

Vergeet je reisverzekering niet

Verwacht het beste, maar bereid je voor op het ergste. Reisverzekering dekt je in het geval je reis (deels) geannuleerd wordt, je ziek wordt, of gewond raakt. Ik zorg ervoor dat ik altijd gedekt ben wanneer ik op reis vertrek.

Nog geen reisverzekering? Dan raad ik SafetyWing aan. Ze bieden superflexibele opties en je kan bij hen zelfs een reisverzekering nemen wanneer je al op reis bent.
 

Bram is een freelance schrijver, vertaler en reisfotograaf. Hij groeide op in een kleine stad in België en woont nu in een kleine stad in Vermont, VS. Hij probeert graag verschillende reisstijlen uit en trok met de rugzak door Australië, fietste van België naar de Noordkaap en terug, dompelde zich drie maanden lang onder in Ierse cultuur, hikete door Engeland, beklom bergen in New England en bezocht verschillende Europese steden. Je kan hem volgen op zijn blog Travel. Experience. Live.