Een fijne week in Vorarlberg, Oostenrijk? Dat doe je zo!

Hoewel Vorarlberg de kleinste provincie van Oostenrijk is, is ze erg divers. Ik trok er een week lang door vijf verschillende regio's, van een bergmeer naar een klooster en zelfs een Milka chocoladefabriek. Hieronder vind je alles wat ik deed, waar ik at en waar ik verbleef.

 

Dag 1: wandelen rond de Lünersee

Op de grens van de regio's Brandnertal en Montafon in Vorarlberg, ligt de Lünersee. Het was ooit een puur natuurlijk meer, maar werd in 1958 72 meter verdiept door de constructie van een hydro-elektrische dam.

Maar laat dat je niet afschrikken. Het zicht hier wordt nog steeds gedomineerd door de bergen van de Rätikon.

Hoewel de Lünersee 1.970 meter boven de zeespiegel ligt, is het meer niet alleen een plek voor waaghalzen. Ja, je kan hier gaan klimmen, maar er liggen ook verschillende wandelroutes rond het meer en sommigen komen hier zelfs een namiddagje vissen.

Waarom ik er was?

De Lünersee was mijn eerste halte op een weeklange road trip too de Oostenrijkse Vorarlbergregio. Er stonden nogal wat wandelingen op mijn programma en de ronde rond de Lünersee was een ideale opwarmer.

De route loopt rond het meer en is 6,1 kilometer lang. Omdat het grootste deel tamelijk vlak is en langs een breed pad loopt, wordt de route gezien als een gemakkelijke wandeling en dat was het ook.

Wel zijn er enkele dingen die je moet weten.
 

Tips voor een wandeling rond de Lünersee

Wanneer je uit het kabelbaanstation stapt (meer daarover later), kan je kiezen om de wandeling langs rechts of langs links the beginnen. Ga je naar rechts wanneer je met je rug naar de kabelbaan staat, dan start je op het platste en gemakkelijkste deel van de route. Het pad blijft nu relatief vlak tot je aan de achterkant van het meer komt, waar het een beetje heuvelachtiger loopt.

Het laatste kwart van de wandeling is dan het stuk dat wat vermoeiender is. Het pad is nog steeds duidelijk en gemakkelijk begaanbaar, maar gaat op sommige stukken even stijl omhoog en op het einde gaat het ook weer tamelijk stijl naar beneden tot je aan de dam en weer terug aan de kabelbaan bent.

Toch is dit het fijnste deel van de wandeling, want het is hoger gelegen en biedt daardoor ook mooiere uitzichten op het meer en de omgeving.

Officieel wordt geschat dat de wandeling zo'n 1,5 tot 2 uur in beslag zou moeten nemen, zonder pauzes. Ik deed er ongeveer 1 uur 20 minuten over maar moet er wel bij zeggen dat ik, hoewel ik ook veel foto's nam, snel gestapt hebt.

Dat was omdat ik pas in de namiddag was aangekomen en minder dan twee uur had om de wandeling af te maken als ik de laatste lift naar beneden niet wilde missen.

Achteraf bekeken, had ik best wat trager kunnen wandelen en dan had ik het nog wel gehaald.

Dus waar begin je best: links of rechts?

Doe je de wandeling met kinderen, iemand in een rolstoel of iemand die slecht te been is, raad ik aan langs rechts te beginnen en eventueel het laatste deel over te slaan en terug te keren. Dat laatste, zwaardere stuk is niet zo lang, maar het lijkt me erg moeilijk daar een buggy of rolstoel naar boven te duwen.

In elk ander geval, raad ik aan het tegenovergestelde te doen van wat ik deed en links te beginnen. Op die manier heb je alle tijd die je nodig hebt voor het “moeilijke” deel van de wandeling en krijg je ook meteen de mooiete uitzichten te zien. Als je wat gehaast bent, is het gemakkelijker het laatste deel wat sneller te doen.

 

Praktische informatie voor je wandeling rond de Lünersee

Naar de Lünerseebahn

Om aan de Lünersee te geraken, moet je eerst met de wagen of de bus naar de Lünerseebahn (de kabelbaan). Wil je met de bus, neem dan nummer 81. Deze lijn stopt in Brand, waar ik verbleef, en nog wat plekken op de route die naar de Lünerseebahn leidt. De bus komt echter niet zo regelmatig, dus raadpleeg zeker even de tijden.

Er is ook een grote parking aan de voet van de kabelbaan dus je kan er ook perfect met de wagen heen. Het enige wat je moet weten is dat het laatste stukje baan nogal smal is en de kans dus bestaat dat je een tegenligger zal moeten doorlaten, of hij jou.

 

De Lünerseebahn nemen

De Lünerseebahn gaat van 15 mei tot 15 oktober elk half uur naar boven en dit tussen 8 uur ‘s ochtends en 12u.20 ‘s middags en dan weer van 13u.10 met de laatste tocht om 16u.55.
Hij gaat ook elk half uur weer naar beneden vanaf 8u.10 tot 12u.15 en van 13u. tot 17u.

Wanneer het erg druk is, wordt de middagpauze soms overgeslagen, maar daar zou ik niet op rekenen.

Een kaartje kan je gewoon ter plekke kopen en kost op het moment van schrijven €12,20 (retour voor een volwassene). Er zijn kortingen voor kinderen, senioren en groepen. Als je de Montafon-Brandnertal Card hebt, kan je de lift gratis gebruiken.

 

Eten, drinken en spullen

De beste plek voor een natje en een droogje rond de Lünersee is de Douglas Hütte, vlak naast het kabelbaanstation. De hut is van 15 mei tot en met 15 oktober dagelijks open van 7u. tot 22u.

De Lünerseealpe is een hutje aan de andere kant van het meer dat lokale producten zou moeten aanbieden, maar het was niet open toen ik er was en ik vond er ook geen openingstijden voor. Als je denkt dat je iets zal willen knabbelen tijdens de wandeling, neem je dus best een snackje mee. Vergeet niet dat je je afval niet kunt achterlaten.

Zware wandelschoenen heb je voor deze tocht niet nodig, maar wel zonnecrème en een zonnebril. Er is geen schaduw langs de route. Check deze post voor meer tips over wat mee te nemen wanneer je in de zomer naar Oostenrijk reist.

 

Mijn hotel in Brand

Ik bracht de nacht door in Hotel Sarotla in Brand, waar ik ook genoot van een lekker dinner en een uitgebreid ontbijtbuffet.

Het hotel biedt gratis WiFi en ligt naast het golfterrein van Brand. Alle kamers hebben een eigen balkon, een televisie en moderne badkamers. Badjassen worden voorzien, want er is ook een spa met Finse sauna, stoombad, infraroodcabine, zonnebank en bubbelbad. In de ontspanningsruimte kan je genieten van een panoramisch uitzicht op de bergen en er is ook de mogelijkheid een massage te boeken.

Wil je ook in Hotel Sarotla overnachten? Bekijk hier andere reviews, prijzen en beschikbaarheid.
 

Pin voor later

 

Dag 2: de Gauertaler AlpkulTour in Montafon

Na mijn opwarmer rond de Lünersee, was ik klaar voor wat steviger werk. De Gauertaler AlpkulTour is een loop-trail in Montafon die hikers langs 13 verschillende stations of installaties brengt.

Elk van deze stations zet je aan tot nadenken over het landschap en leert je wat bij over het pastorale leven in de regio en de geschiedenis van de Alpen. De installaties zijn creaties van de lokale artiest Roland Haas.

Hoewel de route duidelijk staat aangegeven, staat hij niet aangegeven als de AlpkulTour route. Je moet dus weten wat de verschillende richtingaangevende punten zijn en dat kan je gemakkelijk zien aan de hand van de kaart op deze pagina. Je loopt dus eerst richting Lindauer Hütte en zo verder.

Ik deel zometeen nog wat meer practische informatie over de route. Eerst wil ik het even hebben over de wandelervaring zelf.
 

De Gauertaler AlpkulTour trail in Montafon

De AlpkulTour is 12,8 kilometer lang, stijgt 332 en daalt maar liefst 1.232 meter. De officieel geschatte tijd om hem te wandelen is 4 uur en 40 minuten, zonder lunchpauze.

Lunchen kan je doen aan de Lindauer Hütte, een hotel met eigen restaurant en een groot terras waar je allerlei typische Oostenrijkse gerechten kunt bestellen. Ik genoot er van een salade en een koffie.

 

Als je al een hongertje krijgt voor je de Lindauer Hütte bereikt, kan je ook even stoppen bij het vijfde station op de route. Dit is de hut Alpe Latschätz waar ze de regionale “Sura Kees” maken. De hut heeft een terras waarop je even tot adem kunt komen met een hapje en een drankje.

Volg je de rode route terug tot aan de parking, dan kom je op het einde van de wandeling langs nog twee nadere hutten.

Maar terug naar de route!

Ik begon de wandeling om 9u.45 en was terug aan de wagen rond 14u. Ik heb doorgestapt, maar me zeker niet gehaast en ik heb onderweg ook een heleboel foto's genomen.

De route staat gecategoriseerd als zijnde medium qua moeilijkheidsgraad. Ik vond hem zeer goed te doen, ook al ben ik geen ervaren hiker. Ik denk dat de moeilijkheidsgraag voornamelijk ligt aan het feit dat je voortdurend aan het steigen of dalen bent en er enkele steile stukken zijn.

Je hebt zeker een paar goede wandelschoenen nodig voor deze route zodat je enkels en voeten voldoende ondersteund worden en je niet gemakkelijk wegglijdt, maar over het pad hoef je je geen zorgen te maken. Dat lag er netjes bij en vond ik op geen enkele plek te smal of te eng. In het begin is het pad voornamelijk aardegrond en na de Lindauer Hütte wordt dat een pad bedekt met wat grind.

Hoewel de installaties langs de route best leuk zijn, waren het voor mij de uitzichten die deze wandeling de moeite waard maakten. Het landschap is hier werkelijk fantastisch.

Toen ik ‘s ochtends aan de route begon, was het erg mistig en dreef er een waas langs de bergzijden onder en boven me. Plots dook er dan een kudde paarden op die rustig aan het grazen waren.

Toen de hemel open trok, leken de bellen van de koeien vrolijker te klinken. Ik moet toegeven dat ik best onder de indruk was van deze grote beesten toen ik tussen hen door moest wandelen. En dan te bedenken dat ik enkele maanden later zou deelnemen aan een Almabtrieb, de afdaling van de koeien naar de vallei voor de winter.

Ja, je zal koeien tegenkomen en misschien ook wel paarden, maar geen zorgen: zolang jij hen met rust laat, laten ze je rustig verder wandelen.

 

Praktische informatie over de Gauertaler AlpkulTour

Er geraken

De gemakkelijkste manier om de AlpulTour te starten is je wagen achter te laten op de grote parking aan de Latschau-kabelbaan (Latschaustrasse 62, 6774 Tschagguns) en daar de lift te nemen naar het bovenste station. Opgelet: de lift stopt halverwege voor wie er daar uit wil. Je moet dan gewoon even uitstappen en meteen weer instappen in het stuk dat verder naar boven gaat. Het laatste station heet Grüneck en daar begin je je wandeling.

Dit is ook het enige moment waarop je wat moet opletten dat je de juiste weg volgt. Zoals ik al zei, zijn er geen bordjes die richting “AlpkulTour” wijzen en het toegangspoortje dat op de kaart vermeld staat, zie je niet wanneer je uit de kabellift stapt.

Dit moet je doen: verlaat het kabelbaanstation langs de uitgang aan de linkerzijde. Loop enkele meters naar boven tot je aan een splitsing komt waar pijlen de richtingen aangeven. Neem daar het linkse pad en dan zit je goed.

Als je de gele route op de kaart volgt, neem je de kabelbaan een station lager weer terug naar Latschau. Volg je de rode route, zoals ik deed, dan wandel je terug naar je wagen. en hoef je dus geen retourticketje voor de kabelbaan te kopen.

Er ligt een grote parking voor de Gölmerbahn (het kabelbaanstation in Latschau) en toen ik daar ‘s ochtends aankwam, was er nog veel plek. Toen ik rond 14u. weer vertrok, stond de parking wel goed vol. Onderweg terug zag ik ook nog een kleine parking die links van de kabelbaan ligt, iets hoger, maar daar moet je via een andere weg heen.

Ik raad je in ieder geval aan de wandeling ‘s ochtends te beginnen. Zo is er geen tijdsdruk en kan je ‘s middags gezellig gaan lunchen bij de Lindauer Hütte. Het zal dan waarschijnlijk ook minder druk zijn op het pad.

Doe zeker ook stevige wandelschoenen aan.

 

De Gölmerbahn nemen

De Gölmerbahn loopt tussen Vandans en Latschau en dan tussen Latschau en Grüneck, met een tussenstop in Matschwitz.

Hij werkt de hele dag door, maar de openingstijden zijn afhankelijk van het seizoen. Kijk ze hier even na voor je gaat.

Een kaartje voor een sectie van de baan kost €9 voor een volwassene op het moment van schrijven en een dagpas €18. Er zijn kortingen voor kinderen, senioren en groepen.

 

Waar verblijven nabij de AlpkulTour

Ik bracht een nacht door in het driesterrenhotel Zimba in het dorpje Schruns, op minder dan 15 minuten rijden van de Latschau-kabelbaan. Het is een klassiek familiehotel met erg vriendelijk personeel.

Na een dag verkennen, kunnen gasten gebruik maken van de wellness met sauna, zonnebank en zwembad. Het hotel voorziet badjassen, handdoeken en slippers.

Ook in Hotel Zimba overnachten? Kijk hier voor meer reviews, prijzen en beschikbaarheid.
 

Pin voor later

 

Dag 3: Milka, meditatie en wandelen langs een waterval

De Milka outlet in Bludenz

Op mijn derde dag in Vorarlberg moest ik eigenlijk een culinaire wandeling maken in Biospärenpark Grosser Walsertal, maar het was grijs en regende pijpestelen. Ik koos er dan ook voor een antal kortere stops te maken onderweg naar Lech, waar ik de avond zou doorbrengen.

Mijn eerste stop was Milka Lädele, de outlet van de Milkafabriek in Bludenz. Die outlet bestaat uit een heel klein museumgedeelte en – uiteraard – een winkel.

Ik zou niet zeggen dat het er echt veel goedkoper was, maar een grote keuze aan Milkachocolade had je er wel. Van repen tot eitjes en alle mogelijke smaken: je kon het niet bedenken of ze hadden het.

Het museumgedeelte stelde niet echt veel voor, maar het was wel leuk om wat foto's te nemen aan de Milka attributen die er stonden, zoals de bekende Milka koe.

Ik bezocht Bludenz eigenlijk net iets te laat in juli, want ieder jaar wordt er begin juli ook het Milka Fest georganiseerd. Geen idee of dat veel voorstelt, maar als je een echte chocoladefan bent, is het misschiel wel wat om tijdens je planning rekening mee te houden.
 

Praktische informatie over de Milka Outlet

Het juiste adres is Milka Lädele, Fohrenburgstraße 1, 6700 Bludenz.
Er is een betaalparking op straat vlak voor de outlet en als je met het openbaar vervoer komt, hoef je ook maar de straatover te steken. Het treinstation van Bludenz ligt immers vlak tegenover de Milka outlet.
 

Koffie en cake in het biosphärenpark.haus

Mijn volgende halte was het biosphärenpark.haus in Sonntag, eveneens in Alpenregio Bludenz en deel van het Grosses Walsertal. Het ligt recht tegenover de Seilbahn Sonntag die ik normaal naar boven had genomen om die hike te doen.

De hike zou langs twee berghutten lopen waar ik dan iets zou eten, maar de laatste stop was het café van het biosphärenpark.haus. Omdat het nog steeds regende, sloeg ik de wandeling over en ging ik meteen aan de koffie en cake.

In het café kan je ook lokale producten verkopen en op de benedenverdieping bevindt zich een kaasmakerij. Verder vind je in het biosphärenpark.haus ook een kleine tentoonstellingsruimte die je meer vertelt over het natuurpark.
 

Watervalwandelen in Bad Rothenbrunnen

In Sonntag is er ook een waterval waarlangs je kan wandelen tot een aan gasthuis/restaurant. Toen ik er aankwam, regende het nog maar lichtjes en dus besloot ik de wandeling te maken.

Hoe je aan het startpunt geraakt, beschrijf ik hieronder. Vanaf daar is het gemakkelijk: volg het pad langs de waterval omhoog tot je aan Alpengasthof Bad Rothenbrunnen komt. Onderweg kijg je enkele mooie vergezichten.

Er is me verteld dat ze bij het Alpengasthof lekkere taart hebben, maar aangezien ik al cake had gegeten, koos ik voor een soepje. Dat was trouwens ook smakelijk.

het Alpengasthof ligt op een plek waar verschillende wandelroutes elkaar kruisen en je kan er dus ook langsgaan tijdens een grotere wandeling.
 

Praktische informatie over de wandeling naar Alpengasthof Bad Rothenbrunnen

Alpengasthof Bad Rothenbrunnen, 6731 Sonntag / Buchboden

Om het startpunt van de wandeling te vinden, rij je eerst richting Sonntag. Eens je daar bent, sla je rechtsaf richting Buchboden. Wanneer je in het dorp aankomt, sla je na Hotel Kreuz rechtsaf om zo voorbij Gasthof Jäger te rijden. Het lijkt dan alsof je fout zit, maar dat is niet zo. blijf gewoon de baan volgen. Je rijdt dan langs een smalle rivier en door het bos tot je aan een parking komt. Vanaf daar is het een kwartiertje wandelen langs de waterval naar het Alpengasthof – veel korter dan de watervalwandeling die ik eens in Zillertal deed.

 

Bezoek de Propstei St. Gerold

De Propstei St Gerold is een voormalig klooster en het huide culturele centrum van het Biospärenpark Grosses Walsertal. Het is gerenoveerd op een strakke, moderne manier maar met respect voor de oorsprong van het gebouw en heeft een nog steeds functionele kerk. Er worden ook retreats georganiseerd en seminaries gehouden.

De Propstei heeft een eigen moestuin en op het domein kan je wandeling maken. Binnen in het hoofdgebouw worden vaak tentoonstellingen georganiseerd en je kan er ook een kijkje nemen in de oude bibliotheek en een van de oude monikenkamers.

 

Praktische informatie voor je bezoek aan Propstei St. Gerold

Propstei St. Gerold, St. Gerold 29, St. Gerold
Er is gratis parking.
 

Dag 4: Hiken en kruiden plukken in Lech

Het dorpje Lech am Arlberg met de hogerop gelegen “buitenwijk” Oberlech staat bekend als een van de meer exclusieve skigebieden in Oostenrijk. Weinig mensen weten dat er ook in de zomer heel wat te beleven valt.

De bekende Witte Ring skiroute, bijvoorbeeld, wordt in de zomer vervangen door de Groene Ring. Die is 24 kilometer lang en wordt door wandelaars in drie etappen afgelegd. En dan zijn er ook nog de gipsgaten, een prehistorisch natuurlijk fenomeen dat over een grote oppervlakte aanwezig is en toch gemakkelijk gemist wordt.
 

Hiken langs de gipsgaten van Lech

De gipsgaten zijn een natuurfenomeen met een geschiedenis die meer dan 220 miljoen jaar oud is. Zo lang geleden lag wat nu bekend staat als Oberlech, veel dichter bij de evenaar en had het een landschap vol kleine lagunes. Wanneer deze lagunes overstroomden en het water nadien door de hitte weer verdampte, blijven sulfaten zoals gips achter.

Toen “Oberlech” naar het noorden bewoog, botste de tectonische plaat waar het op lag op een bepaald moment met de Europese plaat. Deze botsing creëerde de Alpen en duwde de voormalige lagunes naar berghoogten. De gipsgaten zijn echt als gaten in de grond en hun landschap evolueert zelfs vandaag nog.

Bedekt met gras en planten, merk je ze niet gemakkelijk op. Pas als je dichterbij komt en – dankzij een gids – weet waar je moet kijken, komen ze tevoorschijn. De grond is hier zandiger dan wat je in de bergen zou verwachten en zo vruchtbaar dat de bloemen die hun voeding eraan onttrekken, de felste kleuren aannemen.

Een wandeling rond de gipsgaten is niet zo vermoeiend. Het pad is duidelijk en hoewel je some wat moet stijgen en dalen, valt dat allemaal best mee.

Het gebied met de gipsgaten is vrij toegankelijk en je kan het dus ook gerust op je eentje verkennen, maar ik raad aan een gids te boeken als je ook wil weten wat je ziet. Ik trok er op uit met de geweldige Annalisa, die zo gepassioneerd is door de streek dat je zelf automatisch enthousiast wordt.

Ze vertelde me over de planten en bloemen die we zagen, de geschiedenis van de eerste mensen die in het gebied kwamen wonen en – natuurlijk – de gipsgaten.

We lieten het druilerige weer niet aan ons hart komen en spotte het ene gat na het andere. Daarbij, bekijk dat landschap eens!

 

Praktische informatie rond het hiken rond de gipsgaten in Lech

Je kan via verschillende routes langs de gaten wandelen. Wij namen het pad naar boven aan het Burg Hotel in Lech en vervolgden onze weg richting hut Der Wolf.

Der Wolf is allesbehalve een klassieke berghut. Exterieur en interieur bestaan uit strak bleek hout, panoramische ramen bieden een uitzicht over de bergen. En in het winterseizoen staat er blijkbaar een DJ op een bobcat muziek te draaien. Hoe leuk is dat?!

Wil je ook een begeleide wandeling langs de gipsgaten boeken, mail dan even naar info@arlbergalpin.at.
 

Een kruidenwandeling in Lech

Een van de dingen die Lech wat exclusief maakt, is de fijne keuken die veel van de hotels bieden. Chef Thorsten Probost van het Burgvital Resort is bijvoorbeeld een echte bekendheid.

Thorsten staat bekend voor zijn focus op lokale producten en zijn extensief gebruik van lokale kruiden in de keuken. Gasten van het Burgvital Resort krijgen bijvoorbeeld een thee op maat van hun lichamelijke klachten. Ze kunnen Thorsten ook vervoegen op een van zijn kruidenwandelingen en dat is wat ik deed.

Ik dacht dat we ergens diep het groen zouden intrekken, maar neen. We namen een klein pad langs de baan en Thorsten wees me het ene na het andere kruid aan, erbij vertellend waarvoor je het kan gebruiken en hoe je het best bereid.

Nu ben ik meer voor het eten van dingen dan voor het bereiden ervan, maar ik stond verbaasd van zijn kennis die veel verder ging dan de keuken. Wist je dat je bepaalde kruiden enkel kunt plukken wanneer de maan goed staat? Anders geven ze geen smaak. Of dat bepaalde veelgebruikte medicijnen, zoals aspirine, gewoon vrij te plukken zijn in hun natuurlijke vorm?

Ik wou dat ik alle informatie had kunnen onthouden, maar het was zoveel! Thorsten is een wandelende encyclopedie en leerde alles van Mevrouw Lucian, die samen met haar man het Burgvital maar ook het Burg Hotel in Lech leidt.

Het is best jammer dat wij zoveel zijn vergeten over de krachten van de natuur rondom ons. We gaan wandelen en denken enkel: “Wat een mooie bloemen”, terwijl we misschien wel kijken naar iets wat onze keelpijn zou kunnen behandelen. Zo'n kennis en kunde van de natuur vraagt natuurlijk tijd, maar ik weet wel dat ik liever een theetje zou drinken dan een pil zou nemen wanneer ze hetzelfde effect hebben. Wat jij?
 

Praktische informatie rond de kruidenwandelingen in Lech

Thorsten houdt zijn wandelingen niet met regelmaat, maar kruidenspecialiste Veronika doet dat wel. Zij begeleidt wekelijks op dinsdag een wandeling waarop ze uitleg geeft over de kruiden van de streek. Wil je graag mee op zo'n wandeling, bel dan naar 0043 (5583) 2161-0 of stuur een mailtje naar adventure@lech-zuers.at voor maandag 16u.

De wandeling is gratis voor wie een Lech Card heeft. Deze kost €24 voor 3 dagen, €40 voor 7 dagen en €68 voor 14 dagen. Je kan een kaart ook verlengen voor €4 per dag. Met de kaart kan je gratis de kabelbanen in Lech en Warth gebruiken, alsook de dorpsbus. Daarnaast krijg je gratis toegang tot allerlei activiteiten en bezienswaardigheden.
 

Hotels in Lech

Ik bracht een nacht door in het uitmuntende viersterren Burg Hotel in Oberlech waar ik genoot van een grote kamer, een lekker diner en een uitgebreid ontbijtbuffet (pannenkoeken!).

Het Burg Hotel heeft een eigen tennisterrein, een fitnesscentrum en een à-la-carte restaurant waar je van verfijnde Oostenrijkse en internationale keuken kunt genieten. De 1.200 m² grote spa bestaat uit een sauna, stoombad, binnenzwembad en zonneterras met ligstoelen. Je kan er ook behandelingen boeken.

Daarnaast is er in het hotel ook een lounge en een spelletjeskamer en kan je er gratis fietsen lenen.

Wil je je ook laten verwennen in het Burg Hotel? Kijk dan hier voor meer reviews, prijzen en beschikbaarheid.
 

Pin voor later

 

Dag 5: Natuur ontmoet architectuur in het Bregenzerwald

Wanneer je Bregenzerwald in de Oostenrijkse Vorarlberg regio binnen rijdt, merk je meteen dat deze plek anders is. Je kan niet zeggen wat precies, maar de gebouwen stralen een zekere moderniteit uit terwijl ze toch die typisch Oostenrijkse look bewaren.

Die mix zie je ook in andere delen van Oostenrijk, maar Bregenzerwald is toch wel het beste voorbeeld van hoe een open geest en respect voor traditie gecombineerd kunnen worden tot mooie dingen.
 

Natuur: hiken in het moerasland van Krumbach

Het was zes uur ‘s ochtends toen we onze gids ontmoetten voor een wandeling door het moerasland van Krumbach. Vroeg, ja, maar dat vergaten we meteen toen we de eerste zonnestralen van de dag op het nog stille landschap zagen schijnen.

We waren hier echter niet alleen om te kijken. De volgende twee uren zouden we 5,2 kilometer door het grasland en het bos van Krumbach wandelen. Daarbij hield onze gids regelmatig halt om uitleg te geven over de grond waar we op stonden, de planten die ons omringden en de levenswijze van de mensen in de streek, zowel vroeger als nu.

Zo leerden we hoe de mensen de turf die in de moerasplassen groeit vroeger gebruikten om hun huizen mee te verwarmen, en hoe diezelfde turf zo'n plas na enkele jaren helemaal zou bedekken als we de natuur haar gang lieten gaan.

In het verleden grepen de mensen in. Veel van de plassen in Krumbach werden opgevuld om tuinen en ander bruikbaar land te creëren. Gelukkig, merkte er iemand op een bepaald moment op wat een zonde het zou zijn als het dorp haar typische landschap zou verliezen. Men besloot toen het moerasland niet alleen te bewaren, maar er ook wandelingen door te creëren.

Vandaag zijn de inwoners van Krumbach fier op hun “moore” en gebruiken ze het landschap in allerlei producten die je enkel in Krumbach kan vinden. Zo kan je niet alleen een moeraslandwandeling maken, maar ook limonade drinken gemaakt van kruiden uit het moeras, moerasvarkensvlees eten en van een moerasschnappsje slurpen. Er zijn zelfs vier officiële moerasrestaurants waar de chefs gebruik maken van kruiden en planten uit het moerasland.

Een van hen is Gasthof Adler in Krumbach (Dorf 5), waar wij na onze wandeling van een lekker ontbijt genoten.

 

Praktische informatie rond de moeraswandelingen in Krumbach

Deelname aan een begeleide moeraswandelingkost €8. Kinderen jonger dan 14 jaar kunnen gratis mee. De wandelingen gaan de hele zomer lang door op verschillende data en je belt best even op voorhand als je wil deelnemen.

Voor alle informatie: 0043 (0) 5513 8157/
 

Architectuur: project BUS:STOP Krumbach maakte van de nood een kunst

Aangezien Krumbach slechts 1.000 inwoners heeft, zou je niet meteen verwachten dat het dorp een creatieve hub is, maar eigenlijk is het dat wel. De verbondenheid en het engagement van de gemeenschap om van Krumbach een fijne plek te maken, lieten toe infrastructuurwerken om te vormen tot een kunstproject.

Toen een aantal bushokjes in Krumbach aan vervanging toe waren, zag een van de inwoners dit als een kans om de bouwcultuur en ambachten van de regio aan de wereld te tonen.

Het idee vond een draagvlak en Krumbach betrok zelfs Dietmar Steiner, directeur van het Architekturzentrum in Wenen. Steiner nam contact op met het gerenommeerde Vorarlberger Architektur Institut en samen selecteerden ze zeven opkomende onconventionele internationale architecten.

Tot ieders verbazing, namen alle zeven architecten de uitdaging van het dorp aan om elk een nieuw bushokje te ontwerpen. Wat ze daarvoor betaald kregen? Een weekje vakantie in de regio.

Maar niet alleen de architecten werkten gratis. Elke van hen werd gekoppeld met een lokale architect – ook een vrijwilliger – die ter plekke toezicht hield en samenwerkte met ambachtsmannen uit de regio. Die ambachtsmannen zorgden ervoor dat elk ontwerp werkelijkheid kon worden. Sponsors, ten slotte, droegen de materiaalkosten.

Niets van dit gebeurde zonder de inwoners van Krumbach te betrekken. Wanneer de architecten hun ontwerpen opstuurden, werden deze uitgebreid besproken. Het was niet alleen belangrijk dat de ontwerpen pasten bij de lokaal beschikbare materialen en bouwtechnieken, maar ook dat ze de wachtende busreizigers beschutten tegen de elementen en dat die busreizigers de bus konden zien aankomen zonder daarvoor uit het hokje te moeten stappen.

Slechts een BUS:STOP halte beschermt niet tegen regen en wind en dat is de Japanse. De inwoners waren echter zo'n fan van het ontwerp, dat een bos voorstelt, dat ze het toch aanvaardden. De Japanse bushalte staat nu op de plek waar het minste mensen op de bus wachten.

 

Praktische informatie over BUS:STOP

Die van de bushaltes liggen op de L6. De naam van deze straat is ook “Krumbach”, dus dat helpt je niet echt verder, maar wanneer je “Gasthaus Kressbad” ingeeft als bestemming in Google Maps, kom je er wel. Dat hotel ligt namelijk op die baan.

Die andere bushaltes liggen op de straat die start als de Unterkrumbach en later overgaat in de Ladau en dan de Zwing. Twee van de haltes liggen tegenover elkaar, de derde ligt wat verderop.

De laatste BUS:STOP ligt op de 205.

De gemakkelijkste manier om alle haltes te vinden is om naar Gasthof Adler te rijden. Dit Gasthof ligt op de kruising tussen de drie straten waarop je de haltes kan vinden.
 

De mix: de Georunde Rindberg wandelen in Vorarlberg

In 1999 vond er een botsing plaats tussen de natuur en de architectuur in het Bregenzerwald. De bergbodem onder het dorpje Sibratsgfäll gleed een stuk naar onderen en liet zo een spoor van vernieling achter. Sterk getroffen door deze natuurkracht, vonden de inwoners toch een manier om met deze gebeurtenis iets creatief te doen.

De Georunde Rindberg is een rondewandeling van 2,1 kilometer langs verschillende installaties en gebouwen die wandelaars tonen wat er in 1999 gebeurde.

 

Praktische informatie over de Georunde Rindberg

De gemakkelijkste manier om aan de Georunde Rindberg te geraken is door Google Maps te gebruiken en “Gasthaus Alpenrose” als bestemming in te geven. Dit Gasthaus is het laatste van de acht punten op de wandeling en heeft een eigen parking. Iets voor het Gasthaus (of iets erna, afhankelijk van waar je komt) ligt ook nog een kleine parking met plek voor enkele wagens. Even voor die parking staat ook een bord met “Georunde Rindberg” op.

Eens je geparkeerd bent, wandel je zo'n 100 meter naar links als je met je gezicht naar het Gasthaus staat. Rechts zie je dan het begin van de wandeling en het eerste punt, “Felbers schiefes Haus” of het “Scheve huis van Felber”. Van daar volg je gewoon de weg naar boven de bergen in.

De wandeling duurt zo'n uurtje en gaat over een gemakkelijk begaanbaar pad. Het eerste stuk gaat wel tevig omhoog.
 

Hotel in het Bregenzerwald

Ik bracht een nacht door in Gasthaus Krone in Hittisau en genoot daar van een verfijnd dinner. Het Gasthaus ligt op een korte rit van zowel Krumbach als de Georunde Rindberg in een traditioneel gebouw. De kamers zijn helder, strak afgewerkt met licht hout om een gevoel van rust te creëren. Er is parking achter het gebouw, alsook op het plein voor het hotel.

Je geniet er verder van gratis WiFi, een sauna, een lounge met open haard en een terras met zicht op het dorsplein.

Ook in het Gasthaus Krone verblijven? Kijk dan hier voor meer reviews, prijzen en beschikbaarheid.
 

Pin voor later

 

Dag 6-7: Wandelen, een tuin en het einde van de wereld in Kleinwalsertal

Kleinwalsertal was de laatste stop op mijn road trip door de regio Vorarlberg in Oostenrijk. Zoals de andere plaatsen waar ik heen trok, vind je hier tal van wandelmogelijkheden. Maar er zijn ook een aantal dingen die Kleinwalsertal uniek maken.

 

Hiken in het Wildental

Mijn eerste activiteit in Kleinwalsertal was een wandeling in het Wildental die vlak aan mijn hotel begon. Ik vond de exacte route niet online, dus markeerde ik hem even op een papieren kaart waar ik een foto van nam. Mijn excuses indien die wat onduidelijk is.

Ik verliet Gästehaus Wildback in Mittelberg, waar ik verbleef, en volgde de baan Höfle langs Gasthof Alpenrose omhoog tot ik aan een splitsing kwam. Daar volgde ik de pijlen naar rechts, richting Fluchtalpe.

Hier begint de Höfle de lager gelegen rivier Wildenbach te volgen, al zie je die niet steeds.

Niet zo ver in de wandeling, kwam ik langs de Energieplatz, een plek waar energielijnen elkaar zouden kruisen. Je kan het niet missen, want het korte pad naar de plek toe wordt aangegeven met bovenstaand bord.

De plek zelf is een open cirkel waar je (in het Duits) informatie vindt over wat je er moet doen. Ik zette mijn telefoon uit, ging staan op de plek die me het meest aantrok en richtte mijn handpalmen naar de aarde. Zo had ik eigenlijk 15 tot 30 minuten moeten blijven staan, maar ik werd nerveus.

Nu denk ik niet dat die nervositeit te maken had met de plek, maar eerder met het feit dat ik die ochtend meer koffie had gedronken dan ooit tijdens een hele dag. In ieder geval, had ik geen zin om zo langer te blijven staan en besloot ik mijn zenuwen er af te stappen tijdens het vervolg van mijn wandeling.

Die verliep vlot,zonder serieuze dalingen of stijgingen, tot ik aan de Fluchtalpe kwam. Daar maakte ik een fout.

Weet je hoe dat gaat, wanneer je aan het rijden bent en je weet dat je rechts moet afslaan, maar omdat iedereen naar links rijdt en je niet goed oplet, rijdt je ook naar links? Zoiets gebeurde er.

De Fluchtalpe is een hut waar je vanaf de middag wat kan eten en drinken. Hij ligt aan het einde van de Höfle, die daar wat naar links krult. Op mijn kaart stond duidelijk aangegeven dat ik rechts moest houden, maar ik zag mensen naar links wandelen, dacht niet na en volgde.

Wat ik had moeten doen, was het kleine aardepad nemen dat startte achter een kleine doorgang die gemaakt was in het koord dat de koeien van het pad weg moest houden. In plaats daarvan, begon ik aan de klim op het pad achter de Fluchtalpe. Ik had de aardeweg domweg niet gezien.

Het pad achter de Fluchtalpe brengt je op een stevige, kronkelende klim naar boven. Hier heb je best een degelijke conditie, al kan je uiteraard altijd onderweg stoppen om even op adem te komen. De weg loopt niet naar boven als op een helling, maar trapsgewijs, alsof iemand de aarde heeft weggegraven om natuurlijke treden te creëren. Wie weet is dat wel zo.

Naarmate ik hoger klom, besefte ik dat ik fout zat. Maar hey, dit was een rondewandeling, dus het maakte niet uit of ik hem in tegenwijzerzin of in wijzerzin zou afleggen, toch?

Ik wandelde verder en kwam aan een kruising waarop een pijl richting Duitsland wees en een andere richting de Hinterwildenalpe. Een blik op men kaart vertelde me dat ik richting de alpe moest.

Het pad werd steeds smaller en bracht me naar een tweede hut, waar het verder liep. Aangezien er geen pijlen stonden of ander pad te zien was, vervolgde ik mijn weg. Ik wist dat ik op een bepaald moment de waterval over moest steken en omdat het pad waarop ik liep die richting uitging, dacht ik goed te zitten.

Dat pad werd echter steeds smaller en op een gegeven moment had ik de bergwand links van me en een stijle afgrond rechts. En toen was er De Rots.

De Rots blokkeerde het pad voor me. Meer nog: hij eindigde het pad. Tegen de rotswand hingen bevestigingshaken voor klimmateriaal, maar dat kon toch niet de bedoeling zijn? Ik twijfelde en keek nog een paar keer op men kaart. Daar stond maar een pad op dat in de juiste richting liep, en ik liep in de juiste richting.

Toch was ik er zeker van dat dit het pad niet kon zijn. Mijn hoogtevrees was ondertussen ook komen opzetten en ik besloot terug te keren. Ik was immers ook alleen aan het hiken en wilde geen onnodige risico's nemen.

Terug aan de hut, keek ik nog een aantal keren om me heen. Geen ander pad te zien.

Toen ik deze post aan het schrijven was, wilde ik natuurlijk wel weten waar ik nu juist verkeerd was gelopen en dus nam ik er Google Satellite bij. Bleek dat er toch een ander pad vertrok van achter die tweede hut, dat ik compleet gemist heb. Was het weer zo'n nauwe doorgang door een koeienomheiding? Ik heb hem niet gezien. Maar misschien deden mijn hersenen het niet meer zo goed na een week rondtrekken.

Niet wetend wat anders te doen, besloot ik langs dezelfde weg terug te keren.

Eens ik weer aan de Fluchtalpe was, werd het me duidelijk welke weg ik eigenlijk had moeten nemen. Er waren nu verschillende hikers die het smalle pad optrokken dat langs de waterval naar boven loopt. Moe als ik op dat moment was, besloot ik het toch enkele meters op te lopen om deze foto te kunnen trekken en jullie te kunnen tonen langs waar je eigenlijk moet :-D

Mijn hike had zo'n vier uur moeten duren, maar doordat ik het langste en moeilijkste stuk van de ronde tweemaal deed, duurde het zeker vijf uur voor ik weer terug aan mijn hotel in Mittelberg was. En dan had ik nog niet eens geluncht! :-D

En toch, vind ik het niet zo erg.

• Het was zeker een goede training voor mijn beenspieren!
• Ik werd weer geconfronteerd met mijn hoogtevrees, maar besefte dat ik enkele maanden eerder veel banger geweest zou zijn op het stuk dat ik verkeerd liep. Het lijkt alsof al dat hiken in de bergen zijn vruchten afwerpt :-)
• Hoewel ik zeker de hele ronde had willen wandelen, biedt de linkerkant wel het beste zicht op de waterval en heb ik dus toch leuke foto's kunnen nemen.

Wil je deze wandeling ook doen? Trek dan zeker goede wandelschoenen aan. Het pad begint als een vlakke weg, maar wordt daarna oneven.

 

Baad, het einde van de wereld

Ik zou diezelfde avond eigenlijk nog een zonsonderganghike van meer dan zeven uur ondernemen, maar je snapt wel dat mijn lichaam dat niet meer zag zitten. Dus trok ik samen met Elmar van Kleinwalsertal Tourismus naar Baad voor een picknick.

Baad staat in Kleinwalsertal bekend als “het einde van de wereld” omdat de wegen er ophouden. Als je verder wil, moet je hiken of mountainbiken. Gelukkige zijn er ook hier genoeg trails om te volgen.

Wil je ze uitproberen, parkeer dan op Baad's enige parking, gelegen op Baad 1, A-6993 Mittelberg. Dat kost je €3 voor een hele dag en er is een pad dat vlak aan de parking begint.
 

Andi en zijn permacultuurtuin

Voor ik naar huis terugkeerde, ging ik langs bij Andi. Op een groen stukje land langs de Wildentalstrasse in Mittelberg, ligt Andi's unieke permacultuurtuin. Die creërde hij zes jaar geleden als tuin die niet mooi hoefde te zijn, maar waarin de planten, kruiden en groenten zich kunnen gedragen zoals ze dat doen in de vrije natuur.

Andi leeft van zijn tuin en zijn groenten zijn van zulke kwaliteit dat de chefs van de lokale restaurants ze met plezier gebruiken.

Toen ik Andi bezocht, deed ik dat samen met een groep marketingstudenten die aan een project werken om de bescherming van de bijen te promoten. Zij wilden vroegen Andi hoe ze het best bijvriendelijke bloemeninstallaties konden creëren die op verschillende veel bezochte plekken in Kleinwalsertal geplaatst zouden worden. Het was fantastisch om hem de verschillende opties te horen uitleggen. Deze man weet hoe de natuur werkt.

Andi zei zelf gedag tegen onze consumeercultuur en hergebruikt zoveel mogelijk dingen, haalt eten uit zijn tuin en koopt – of ruilt – enkel wat hij echt nodig heeft. Wat ik geweldig vond, is hoe hij zijn levenswijze en -visie niet aan ons probeerde opdringen. Hij vertelde ons dat hij mensen enkel wil tonen dat er een andere manier bestaat.

Dat gaf me iets om over na te denken tijdens mijn rit naar de luchthaven.

Als je Andi en zijn tuin ook wil bezoeken, kan dat dit jaar nog elke dinsdag otot en met 26 september m 13u.50. Hij zal je vertellen over de werking van zijn tuin, maar je ook zelf aan de slag zetten en je een aantal dingen leren die je thuis zelf kunt toepassen.
 

Mijn Kleinwalsertal hotel

Ik bracht twee nachten door in Gästehaus Wildbach, een klein hotel in Mittelberg im Kleinwalsertal, in een ruime kamer met een prachtig zicht op de vallei. ‘s Ochtends stond er een mooi ontbijtbuffet klaar en het gasthuis heeft ook een koelkast waar je overdag en ‘s avonds (tegen betaling) koude drank uit kunt nemen.

Alle kamers hebben een eigen balkon en zijn voorzien van een televisie en waterkoker. WiFi is gratis en gasten kunnen gebruik maken van de tuin met speeltuin. Gästehaus Wildbach serveert zelf geen diner, maar daarvoor kan je terecht bij Hotel Alpenrose dat slechts op twee minuten wandelen ligt.

Ook bij Gästehaus Wildbach verblijven? Kijk hier voor meer reviews, prijzen en beschikbaarheid.
 

Pin voor later

 

Hoe naar Vorarlberg reizen

Ik vloog van Brussels Airport naar Zurich Kloten Airport in Zwitzeland met Swissair. Daar huurde ik een wagen om Vorarlberg mee te verkennen. Een wagen heb je echt wel nodig in Vorarlberg, dus als je niet met je eigen wagen helemaal naar daar rijdt, huur je er best een ter plaatse.
Kijk daarvoor op RentalCars.com. Deze boekingsite vergelijkt prijzen en opties van tal van verhuurbedrijven.

Als je je vlucht nog moet boeken kijk dan op Skyscanner voor een goed overzicht van de vluchtopties en -prijzen.
 

Vergeet je reisverzekering niet

Verwacht het beste, maar bereid je voor op het ergste. Reisverzekering dekt je in het geval je reis (deels) geannuleerd wordt, je ziek wordt, of gewond raakt. Ik zorg ervoor dat ik altijd gedekt ben wanneer ik op reis vertrek.

Nog geen reisverzekering? Dan raad ik SafetyWing aan. Ze bieden superflexibele opties en je kan bij hen zelfs een reisverzekering nemen wanneer je al op reis bent.
 

PIN VOOR LATER

 

Toerisme Vorarlberg nodigde me uit de regio te komen verkennen. Zoals altijd wanneer ik zulke samenwerkingen aanga, was ik vrij om te schrijven wat ik wilde.