UNESCO Werelderfgoed: het Klein en Groot Begijnhof Leuven

Wanneer ik je vraag naar plekken die in steden over de hele wereld wat rust en stilte bieden, denk je waarschijnlijk meteen aan parken en bibliotheken. België en Nederland hebben echter nog een extra troef: begijnhoven.

De begijnhoven waren ooit de thuis van gemeenschappen van vrouwen die zichzelf aan god wijdden, maar niet op zo'n strikte manier als nonnen. Zo legden ze een kuisheidsgelofte af van beperkte duur en mochten ze persoonlijke bezittingen hebben.

Vandaag zijn er geen begijnen meer. Het laatste begijntje overleed in de stad Kortrijk in 2013. Dat betekent echter niet dat de begijnhoven niet meer gebruikt worden. De meeste hebben namelijk een nieuwe functie gekregen, waarbij de huizen nu vaak als huur- of privéwoning dienen.

Leuven heeft niet een, maar twee begijnhoven: het Groot Begijnhof en het Klein Begijnhof.

Het Groot Begijnhof van Leuven

Het Groot Begijnhof van Leuven is een van de grootste bestaande begijnhoven. De oudste geschreven documenten rond de oprichting van het begijnhof gaan terug terug 1232, maar de oudste huizen die vandaag nog rechtstraan in de nauwe straatjes dateren uit de 16e eeuw. In die periode werden de oorspronkelijke lemen woningen herbouwd in steen.

Het Groot Begijfhof kende een hoogtepunt in de 17e eeuw toen er zo'n 360 begijnen woonden. De laatste begijn die er woonde, stierf in 1988.

Vandaag is het Groot Begijnhof aan de Schapenstraat eigendom van de Katholieke Universiteit van Leuven die de huizen verhuurd aan studenten en medewerkers van de universiteit en er gastacademici laat verblijven. Er is ook een ontmoetings- en congrescentrum.

Het Groot Begijnhof van Leuven is UNESCO Werelderfgoed en een van de meest bezochte bezienswaardigheden in Leuven. De Dijle loopt er doorheen, wat bijdraagt aan het rustige karakter van deze plek.

Toeristen combineren een wandeling door het Groot Begijnhof vaak met een bezoek aan de Sint-Jan-De-Doperkerk, de aanpalende gothische kerk waarin kunstwerken uit de 17e tot de 19e eeuw te zien zijn.

Meer nog dan een toeristische trekpleister is het Groot Begijnhof een voorbeeld van hoe erfgoed een actieve rol kan blijven spelen in een moderne stad.

Adres: Groot Begijnhof, 3000 Leuven

Klein Begijnhof Leuven

Het Klein Begijnhof van Leuven, ook bekend als het Sint-Catherine Begijnhof, bestaat slechts uit een straat met twee doodlopende steegjes en is eveneens UNESCO Werelderfgoed. Het werd gesticht in de 13e eeuw en er woonden nooit meer dan 100 begijnen tergelijkertijd. De vrouwen waren er financieel afhankelijk van de Sint-Gertrudeabdij, die net buiten de straat ligt.

De Franse Revolutie maakte een einde aan de begijnhoven zoals ze tot dan gefunctioneerd hadden en in de 19e eeuw werd ook de kerk afgebroken. De laatste begijn die in het Klein Begijnhof woonde, stierf in 1855. In 1974 werd de plek een beschermd monument en werden de woningen gerestaureerd door het OCMW, toen de eigenaar van het hele begijnhof.

Jammer genoeg werd het kleine ziekenhuis, de infirmerie, wel nog afgebroken om plaats te maken voor de uitbreiding van de Leuvense brouwerij Stella Artois. Vandaag is een deel van de huizen in privé-handen en wordt het andere deel verhuurd door het OCMW.

Adres: Klein Begijnhof, 3000 Leuven